Leukste idee: wielklem op gouden koets

KAMILLA LEUPEN

AMSTERDAM - Ze zijn wellicht de laatste hoop van anti-monarchistisch Nederland: de demonstranten van het gelegenheidscomité Het Witte Plein die op 2 februari 'een tegengeluid' willen laten horen op het Spui. Zaterdagavond kwamen ze bijeen voor een vergadering - én voor het feest Dance against monarchy, dat daarop volgde.

Met de stad nu al in hogere Oranjesferen en nu de eerdere kritische geluiden grotendeels zijn verstomd, draagt deze groep als nog enige zichtbare tegenstander van 'Het Huwelijk' een zware last op de schouders. Wat overigens niet betekent dat er al veel concrete plannen zijn voor 2 februari; duidelijk is dat de tegenstanders zich in het wit zullen hullen en dat er een dagvullend programma komt.

Zaterdagavond ging het echter vooral om een brainstormsessie - men kon zich ook opgeven voor 'werkgroepen' - en voor een uitleg van de stand van zaken.

Hoe dan ook: de bezoekers kwamen met velen - de zaal in de voormalige Filmacademie aan de Overtoom was eigenlijk te klein - en ze waren van divers pluimage.

Aanwezig waren behalve een groepje doorgewinterde activisten ook het Republikeins Genootschap, de stichting Hijos - de organisatie van kinderen van slachtoffers van het Videla-regime - en de voorzitter van stichting De Dwaze Kroning. Hij benadrukte dat hij het protest op 2 februari niet enkel zag als een anarchistische aangelegenheid. Het was, meldde hij, ook een protest van 'fatsoenlijke, verontruste burgers', die menen dat het koningshuis niet gelieerd moet worden aan een familie als die van Máxima.

Wat de aanwezigen vooral tegenviel was de houding van vrijwel alle politici: dat waren 'hielenlikkende harlekijnen', die er tegenwoordig alles aan lijken te doen om het de koninklijke familie naar de zin te maken.

Redenen te over dus om op deze dag 'een ander geluid' te laten horen. Hoe dat protest er precies uit zal zien, is nog niet helemaal duidelijk, maar dat ligt zeker ook aan de problemen die de organisatie heeft met de gemeente. Zo is het nog altijd niet zeker of Het Witte Plein het Spui wel kan gebruiken voor dit 'serieuze protest'.

Eerder liet de gemeente weten dat het hele plein bezet zou zijn door materiaalwagens van de NOS, maar die heeft inmiddels laten weten daarvoor ook een andere locatie te willen gebruiken. De gemeente stelt nu dat op het plein geen podium gebouwd mag worden, zoals de organisatie wil. Vandaag onderhandelen de twee partijen verder.

Ondanks deze 'tegenwerking' zeggen de organisatoren optimistisch te blijven. En mocht het Spui onverhoopt niet doorgaan, dan is een alternatieve locatie wellicht een oplossing. Het Koningsplein, dat eerder werd aangeboden, is echter géén optie. ''Dan komen er op een gegeven moment hordes van die lallende Oranjeklanten vanaf het Leidseplein onze kant op en dat zal zeker bonje geven,'' aldus Eelke Heemskerk van Het Witte Plein.

Die Oranjeklanten, of Story-abonnees, zoals een aanwezige het verwoordde, moeten sowieso niet worden onderschat, stelde een meisje uit het publiek. Is er bijvoorbeeld wel rekening mee gehouden dat die gasten zich al midden in de nacht aan de hekken rond de route van de koets opstellen, om daar vervolgens niet meer te vertrekken? Zo niet, zo voegde ze er aan toe, dan kon iedereen die al midden in de nacht de hekken bij het Spui 'veilig' wilde stellen, zich bij haar melden.

Ook bleef nog onzeker wat zal gebeuren op het moment dat de gouden koets het Spui passeert. ''Ik denk aan een intermezzo in het programma,'' zei iemand cryptisch. ''Het lijkt mij dat de bezwaren die leven, juist dan geuit moeten worden,'' stelde René Danen, gemeenteraadslid voor Amsterdam Anders/De Groenen en lid van de organisatie.

Meer concrete voorstellen waren er ook: het slaan op potten en pannen bijvoorbeeld, zoals gebeurt in Argentinië, maar volgens een aanwezige is dat toch vooral een middenklasseprotest. De suggestie de gouden koets een wielklem te geven, kreeg heel wat meer bijval.

Een ander onderwerp dat in de vergadering naar voren kwam, was de gastenlijst. Verschillende organisaties willen daar inzicht in om te zien welke Argentijnen zijn uitgenodigd. De conclusie van een korte discussie was de gemeente een ultimatum te stellen: als de lijst over een week niet openbaar is, komen er 'acties'.

Een aanwezige 'onderzoeker' zei te betreuren dat door de actievoerders nu veel 'moeilijker' wordt gedaan dan bij de inhuldiging in 1980: toen ging men er namelijk 'gewoon tegenaan'. Vandaar dat hij enige actiesuggesties paraat had: de route van de gouden koets dagen ervoor al dichtkalken met leuzen en het blokkeren van de toegangswegen naar de Dam. Ook geopperd: met zijn allen naar de Blokker om 'oranje toestanden' te kopen, die vervolgens op het hoofd te zetten en zo in groepjes onder de Oranjefans te gaan staan. Uiteindelijke doel: 'rare dingen doen'.